Ireneusz Walczak — Budowanie tożsamości
Ireneusz Walczak (ur. 1961) jest absolwentem Wydziału Grafiki ASP w Krakowie (oddział w Katowicach). Pracuje w katowickiej uczelni od 1988 r., obecnie jako adiunkt.
Na bogaty dorobek artystyczny Walczaka składają się liczne wystawy indywidualne i zbiorowe, m. in. w Lipsku, Frankfurcie, Glasgow, Amsterdamie, Berlinie, Sztokholmie oraz uzyskane stypendia i nagrody: Grand Prix Konkursu „Praca Roku” organizowanego przez ZPAP w Katowicach (1992, 2001, 2003), Grand Prix Ogólnopolskiego Konkursu „Wobec wartości” (1988), Grand Prix I Światowego Triennale Małych Form Graficzych (Francja, 1988), Grand Prix Konkursu Malarskiego im. Rafała Pomorskiego, Stypendium Jacksona Pollocka (USA, 1993).
Ireneusz Walczak „Budowanie tożsamości” — katalog z wystawy Twórczość Walczaka przywodzi na myśl Heideggerowskie bycie-tu-oto i bycie-w świecie. Artysta stawia w prezentowanych pracach pytanie o...
Charakterystyczny motyw prac Ireneusza Walczaka stanowi postać ludzka widziana od tyłu, często jedynie jej fragment. W języku plastycznym artysty od początku odnaleźć można echa ekspresjonizmu, malarstwa amerykańskiego po 1945 r., czy Francisa Bacona. Walczak formalnych obserwować można w cyklu „Mury Przeszłości” z lat 1998-2002 posługuje się takimi środkami wyrazu jak zdecydowane „czyste” skontrastowane kolory, mocna, wyraźna linia rysunku oraz zróżnicowana faktura.
Uspokojenie agresywnych rozwiązań, w którym dominuje bardziej stonowana kolorystyka, przeważnie utrzymana w chłodnej gamie barw. Obrazy stwarzają nastrój metafizyczny, nieco melancholijny i stanowią analizę aktualnej sytuacji jednostki z perspektywy przeszłych zdarzeń, budujących „mury” podziałów i osamotnienia. Cykl „Obecni-Nieobecni” z lat 2002-2003, porusza kwestię poszukiwania przez człowieka własnego miejsca w świecie, komunikacji międzyludzkiej.
„Budowanie tożsamości” to narracja o człowieku: historie jednostkowe zestawione na powierzchni obrazów mówią o kondycji ludzkiej. Kompozycje malarskie przedstawiają zanurzenie człowieka w otaczającej rzeczywistości i jego dookreślanie siebie w kontakcie ze światem. Spoza pejzaży wewnętrznych, obrazkowych „reportaży” o codzienności, wyziera samotność w tłumie, co sugerują rozdzielone kwarty, ludzie są w nich „osobni”. Artysta środkami wyrazu podkreśla procesualność istnienia jednostki – stan ciągłej zmiany i konstruowania „ja” wynikający z dokonanych wyborów. Hieroglificzne opowieści często stanowią ramę dla centralnej części kompozycji z sylwetką ludzką - to zrzutowanie tej postaci na „ekran”, projekcja jej wnętrza oraz przeżyć rozbita na elementy pierwsze. Kadry poszczególnych momentów egzystencji układają się w kalejdoskopowy obraz. Centralnie umieszczona postać bywa zmultiplikowana. Zastosowany zabieg budzi skojarzenia ze zwierciadlanym odbiciem, Alicją po drugiej, a może już n-tej stronie lustra, z „odciskiem” poprzedniego „ja” przed przekształceniem. Obok siebie funkcjonują różne alter ego.
Twórczość Walczaka przywodzi na myśl Heideggerowskie „bycie-tu-oto” i „bycie-w świecie”. Artysta stawia w prezentowanych pracach pytanie o tożsamość, na które nie istnieje jednoznaczna odpowiedź ani wzór. Każdy sam odpowiada za własną tożsamość, za dokonane wybory, budowanie sensu życia.
Problematyka tożsamości implikuje podstawowe kwestie egzystencjalne – podejmowanie decyzji, czas, pamięć, pokazujące nieustanne trwanie procesu tworzenia siebie, ciągłego reinterpretowania własnego „ja” pod wpływem zaistniałych okoliczności. Malarstwo Ireneusza Walczaka stanowi swoistą psychoanalizę człowieka współczesnego. Obecność wizerunku ciała w twórczości artysty w dobie digitalizacji, która zdaje się je unieważniać, przypomina o jego wpisaniu w ludzką tożsamość.
